Ngày 24-8, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố hơn 1,2 tỉ người trên thế giới bị tăng huyết áp, bệnh được xem là “kẻ giết người thầm lặng”. Thường gặp ở các bệnh nhân mắc bệnh béo phì. Do đó làm tăng các nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận, huyết áp. Thống kế cho thấy hơn 1,2 tỷ người trên toàn cầu đang mắc bệnh tăng huyết áp, huyết áp cao. Con số tăng gấp đôi so với năm 1990, theo một nghiên cứu lớn thực hiện ở 184 quốc gia.
Mục Lục
Kết quả nghiên cứu lớn của WHO
Cụ thể, kết quả được công bố trên tạp chí Lancet hôm 24/8. Dựa trên dữ liệu từ 1.201 nghiên cứu liên quan đến 104 triệu người ở 184 quốc gia. Các nhà nghiên cứu ước tính có 652 triệu nam giới và 626 triệu phụ nữ bị tăng huyết áp; tính đến năm 2019. Gần một nửa trong số họ không biết về tình trạng của mình. Hơn một nửa không được điều trị.
THA là một vấn đề rất thường gặp trong cộng đồng. Tỷ lệ người mắc THA ngày càng tăng và tuổi bị mắc mới cũng ngày một trẻ. Các yếu tố nguy cơ của lối sống như lười vận động, ăn không hợp lí. Nhất là với chế độ ăn quá nhiều chất béo, ăn mặn, hút thuốc lá… là những nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng gánh nặng này. Một vấn đề khá quan trọng nữa là tỷ lệ người mắc THA ngày một tăng nhanh chóng; ở các nước đang phát triển (châu Á, châu Phi).
Phác đồ điều trị và kiểm soát bệnh tăng huyết áp đã được cải thiện ở nhiều quốc gia. Khoảng 45% người trưởng thành ở Mỹ bị tăng huyết áp; hoặc đang dùng thuốc để điều trị bệnh. Chỉ 1/4 người kiểm soát được bệnh; theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ. Tăng huyết áp được coi là kẻ giết người thầm lặng. Bệnh hiếm khi có triệu chứng nhưng có thể gây hại nghiêm trọng. Thậm chí đe dọa tính mạng. Các vấn đề liên quan đến THA bao gồm đau tim, đột quỵ, suy tim và suy thận.
Tăng huyết áp – “Kẻ giết người thầm lặng”
Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành động mạch. Huyết áp được tính bằng đơn vị mmHg và được xác định bằng cách đo huyết áp. Huyết áp có hai chỉ số: huyết áp tâm thu thể hiện ở chỉ số trên khi tim co bóp; huyết áp tâm trương thể hiện ở chỉ số dưới khi tim thư giãn. Chỉ số huyết áp bình thường: Huyết áp tâm thu: 120-129 mmH; hoặc huyết áp tâm trương: 80-84 mmHg. Khi huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg thì bạn bị tăng huyết áp.
Các biến chứng thường gặp của THA bao gồm: Các biến chứng tim mạch như nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành khác, suy tim…; các biến chứng về não như tai biến mạch não (bao gồm cả xuất huyết não và nhũn não); bệnh não do THA…; các biến chứng về thận như đái ra protein; suy thận…; các biến chứng về mắt, tiến triển theo các giai đoạn, thậm chí có thể dẫn đến mù lòa; các biến chứng về mạch ngoại vi, trong đó đặc biệt nguy hiểm là biến chứng tách thành động mạch chủ có thể dẫn đến chết người. Điều trị huyết áp cao thường bắt đầu bằng việc thay đổi lối sống, như ăn uống lành mạnh, tập thể dục và giảm cân. Nếu điều này không đủ để cải thiện tình trạng, bệnh nhân có thể được kê thuốc.